Inauguración en Ferrol do “Monumento Memorial ás Vítimas do franquismo”.
26 de febreiro de 2023
O 24 de febreiro vén de se inaugurar en Ferrol o “Monumento Memorial ás Vítimas do franquismo” , promovido desde a Comisión Pro-Memorial ás Vítimas do franquismo das comarcas de Ferrolterra, Ortegal e o Eume e o Concello de Ferrol. O monumento é autoría do escultor Manuel Patinha e foi instalado no Parque do Gaiteiro Antón Varela, no ferrolán barrio de Canido, no que se desenvolveu o acto de inauguración.
Imaxe: Cátedra de Memoria Histórica
O devandito acto comezou ás 12h, recibindo o alcalde de Ferrol e os membros da Corporación Municipal, xunto aos representantes da Comisión Pro Memorial e da Asociación Memoria Histórica Democrática, aos alcaldes das Comarcas de Ferrol, Eume e Ortegal, aos familiares dos homenaxeados e aos invitados e invitadas ao acto. Logo de varias e moi emotivas intervencións, como a realizada polos historiadores Bernardo Máiz e Xosé Manuel Suárez, contextualizando historicamente a represión desatada diante do golpe militar de xullo de 1936 así como durante a ditadura franquistao.
A inauguración do Monumento Memorial ás Vítimas do franquismo instalado en Ferrol pechouse cunha sentida ofrenda floral e a interpretación do himno galego. Ao acto asistíu o director da Cátedra de Memoria Histórica, así como varios integrantes da equipa de investigación da mesma.
Monumento Memorial
O monumento, autoría do creador Manuel Patinha, como se indicou, conta con 904 nomes de homes e mulleres que foron asasinados e asinadas polo fascismo nas bisbarras de Ferrolterra, Ortegal e o Eume entre 1936 e 1975.
XVI Xornadas de Recuperación de Memoria Histórica en Carral. Entre o Seminario de Estudos Galegos e a Transición
22 de novembro de 2023
A Asociación Cultura Aberta de Carral celebrará o vindeiro 25 de novembro e o 2 de decembro as súas XVI Xornadas de Recuperación da Memoria Histórica.
O primeiro día intervirá Aurora Marco, veterana investigadora en materia de recuperación de memoria histórica e da historia das mulleres, integrante da Cátedra de Memoria Histórica, presentando o libro Carmiña Sierra. A primeira muller do Seminario de Estudos Galegos. O segundo día intervirá Uxío-Breogán Diéguez, director da Cátedra, presentando o libro colectivo A Transición en Galiza, do que é coautor e coordinador.
En ambas datas reflexionarase sobre o tema central dos libros que se han presentar, nomeadamente da significación do Seminario de Estudos Galegos diante do seu centenario, e do que significou a transición da ditadura franquista á monarquía parlamentaria, e o deseño do sistema autonómico, para Galiza e para o conxunto do Estado.
Presentación en Lugo do libro “A Transición en Galiza”
12 de novembro de 2023
O vindeiro 15 de novembro, presentarase en Lugo o libro A Transición en Galiza, editado pola Cátedra de Memoria Histórica. O acto organízao o Centro Social “Mádia Leva”.
No acto participarán Adela Figueroa Panisse, cofundadora e noutrora Secretaria Xeral da Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (ADEGA) e coautora do libro, e Uxío-Breogán Diéguez, director da Cátedra de Memoria Histórica, así como coordinador e coautor do volume.
No acto reflexionarase sobre o significado e consecuencias do proceso de transición da ditadura franquista á monarquía parlamentaria e o deseño do Estado das Autonomías.
Presentación en Compostela do libro “A Transición en Galiza”
22 de outubro de 2023
O vindeiro 26 de outubro presentarase na capital galega, da man da Asociación Cultural O Galo, o libro editado pola Cátedra de Memoria Histórica o libro A Transición en Galiza. No acto intervirá Prudencio Viveiro Mogo, en representación da editorial que deu ao prelo unha segunda edición desta obra, de venda ao público (logo dunha primeira edición de difusión gratuíta que foi sufragada polo Concello da Coruña), e o director da Cátedra de Memoria Histórica, o historiador e profesor Uxío-Breogán Diéguez.
O acto desenvolverase na libraría Couceiro de Compostela, na que logo da presentación abrirase unha posta en común para reflexionar sobre a significación e consecuencias do proceso de Transición da ditadura franquista á monarquía parlamentaria e a implantación do Estado das Autonomías.
Presentación na Coruña do libro “A Transición en Galiza”
30 de setembro de 2023
O vindeiro 4 de outubro presentarase na Coruña o libro A Transición en Galiza. O acto está promovido pola Agrupación Cultural Alexandre Bóveda (ACAB) e a Cátedra de Memoria Histórica da Universidade da Coruña, editora do libro.
A presentación celebrarase na sede da ACAB, na céntrica rúa de Santo André nº36 1º, no edificio do Circo de Artesáns. Participarán no acto Prudencio Viveiro Mogo, en representación da editorial Laiovento, o profesor de Historia no ensino secundario Xan Fraga, coautor da obra, e Uxío-Breogán Diéguez, coordinador e coautor do volume, así como director da Cátedra de Memoria Histórica.
O volume foi editado grazas ao apoio do Concello de Coruña, dándose lugar a unha primeira edición non venal, e nos últimos meses procedeuse a editar desde o selo Laiovento unha segunda edición de venda nas librarías, que está a ter moi boa acollida entre o público lector.
A Cátedra de Memoria Histórica colabora coa xornada “Abráiate! Álbum”.
8 de marzo de 2023.
O vindeiro 13 de marzo principiarán no Salón de Actos da Faculdade de Ciencias da Educación a iniciativa “ABRÁIATE! ÁLBUM. Unha xornada sobre libro álbum e mediación”, cuxa organización corre a cargo de Iria Sobrino, Montserrat Muriano, Patricia Carballal e Sonia Hermida. A Cátedra de Memoria Histórica apoia esta xornada, colaborando coa conferencia que impartirá Raquel López baixo o título “Fondo de armario. Unha selección de básicos para desafiar as modas”.
En relación a esta conferencia, desde a organización da xornada indican que hai “algúns álbums ilustrados que non son novidades. Que veñen de lonxe e que
paga a pena ter sempre á man porque os seus personaxes son inesquecíbeis; os
seus finais, sorprendentes; a relación do texto e a ilustración, incríbel; e as súas
historias engaiólannos. Facemos un repaso por algúns destes álbums para analizar
que os converte en lecturas case imprescindíbeis. Faremos unha mención especial
a algúns títulos que son un excelente recurso para abordar o tema da Memoria
Histórica coa infancia e a adolescencia“.
Desde a Cátedra de Memoria Histórica da Universidade da Coruña desexamos que sexa un grande éxito esta xornada no seu conxunto.
Seminario/Presentación do libro “Caminos de Resistencia” de Francisco Martínez, “Quico”, guerrilleiro anti-franquista.
12 de decembro. Desde a Cátedra de Memoria Histórica da Universidade da Coruña organizamos, co patrocinio do Concello da Coruña e coa colaboración da Agrupación Cultural Alexandre Bóveda, a presentación do libro autobiográfico Caminos de Resistencia da autoría do guerrilleiro anti-franquista Francisco Martínez López, “Quico”, desenvolvéndose un seminario sobre a Guerrilla antifranquista en Galiza.
Nesta actividade estará presente o autor do libro Caminos de Resistencia, Francisco Martínez, “Quico”, así como Andreu García, prologuista da obra e director de El Otro País.
O acto celebrarase o venres 16 de decembro ás 19h no salón de actos da Agrupación Cultural Alexandre Bóveda (rúa Olmos nº16 – 1º, A Coruña).
Éxito do III Congreso As outras protagonistas da Transición
4 de outubro.-Desde a Cátedra de Memoria Histórica da Universidade da Coruña realízase un moi balance positivo das intervencións e participación de público que presentou o III Congreso As outras protagonistas da Transición.
Entre o 31 de setembro e o 1 de outubro desenvolvéronse catorce ponencias a partir de seis mesas, intituladas “A Transición e os partidos políticos na Galiza”; “Movementos sociais na Galiza do tardofranquismo e da Transición fronte ao franquismo; “Asociacionismo cultural, Feminismo e Ecoloxismo”; “Sindicalismo agrario e obreiro na Galiza da Transición”; “Lingua, creación literaria e música na Galiza da Transición”; “O mundo editorial e a prensa na Galiza da Transición” e “O Tribunal de Orde Pública (TOP), o conflito carcelario e as medidas penitenciarias de excepción na Transición”.
Xunto ás ponencias, presentáronse outras doce intervencións da man de investigadores e investigadoras de diversos territorios. Se ben a maior parte das intervencións se realizaron in situ, houbo unha que se realizou desde EE.UU. e outra desde Inglaterra, así como outra desde Madrid.
O nivel de participación e o ambiente de debate, no marco dos coloquios entre ponencias e comunicacións, foi moi enriquecedor. O Congreso estivo patrocinado polo Concello da Coruña, no marco dun convenio entre a institución municipal e a Universidade da Coruña. As ponencias e comunicacións darán lugar a dous libros, dos que daremos conta desde a Cátedra de Memoria Histórica.
Seminario/Presentación do libro “Sobrevivir a la derrota” de Gonzalo Wilhelmi (Akal).
Desde a Cátedra de Memoria Histórica da Universidade da Coruña, co patrocinio do Concello da Coruña, realizaremos unha dupla presentación do libro Sobrevivir a la derrota. Historia del sindicalismo en España (1975- 2004), do historiador Gonzalo Wilhelmi e editado polo selo editorial Akal.
Realizarase en horario de mañá unha presentación do libro, coa presenza do autor, seguida dun coloquio coa presenza de Roxelio Pérez Poza, pola Fundación Luís Tilve; Suso Seixo Fernández, pola Fundación Moncho Reboiras; e Xan María Castro Paz, polo Fundación 10 de Marzo. E en horario de tarde, procederase a presentar o libro na sede da Agrupación Cultural Alexandre Bóveda con Wilhelmi.
Programa completo do III Congreso “As outras protagonistas da Transición”
12 de setembro de 2022.-Desde a Cátedra de Memoria Histórica da Universidade da Coruña deuse por pechado o programa do III Congreso As outras protagonistas da Transición.
O encontro desenvolverase a partir de seis mesas, intituladas “A Transición e os partidos políticos na Galiza”; “Movementos sociais na Galiza do tardofranquismo e da Transición fronte ao franquismo; “Asociacionismo cultural, Feminismo e Ecoloxismo”; “Sindicalismo agrario e obreiro na Galiza da Transición”; “Lingua, creación literaria e música na Galiza da Transición”; “O mundo editorial e a prensa na Galiza da Transición” e “O Tribunal de Orde Pública (TOP), o conflito carcelario e as medidas penitenciarias de excepción na Transición”, das que participarán catorce ponentes.
Xunto ás ponencias, presentaranse vinte comunicacións da autoría de investigadores e investigadoras de varios puntos do Estado español, así como de Universidades de fóra de Europa.
O programa pódese descargar a continuación en arquivo PDF.